AŞIK ALİ (Tatlarinli Sarı Ali)
Aşık Ali mahlaslı şair Tatlarin yöresinde Sarı Ali olarak da tanınmaktadır. Asıl adı Ali OLUÇ olan şair, 1915 doğumlu olup 1985 yılında aynı köyde 70 yaşlarında vefat etmiştir.
Aşık Ali, çiftçilikle ve destan satarak geçimini sağlarken, 1960’lı yılların sonunda Nevşehir’e göç etmiştir. Kahveci Dağının civarlarında kendisine bir evi mesken tutan Ali Oluç’un bir ara elinde ve kulağında yara meydana gelir. Hastaneye gider, doktorlar yapılan muayeneden sonra elinin ve kulağının kesileceği haberini verirler. Bu durum karşısında şair şu dörtlükleri söyler:
“Nevşehir’e geldim sanki ne oldum
Kahveci dağında maden mi buldum
Sayın müdür beyin, ben sana geldim
Mevla işlerini hayırlı eylesin.
Elim kalsın, kulağımı aramam
Bu vaziyette memlekete varamam
Ellerin karşısında divan duramam
Mevla işlerini hayırlı eylesin.”
Hastalığı giderek artar. Bir müddet sonra kulağının birini kesmeye karar verirler ve kulağı kesilir. Elinin kesilmesinden vazgeçilir. Bu durum karşısında sıkıntılı günler geçiren şair, bu haliyle topluluk karşısına çıkmaya çekinir ve tekrar Tatlarin’e göç eder.
Şairin bu destandan başka şiirlerinin de olduğu, ayrıca mevlit ve naat türünde eserler verdiği de belirtilmektedir.
Aşağıdaki destan, 1989 yılında Seyrani İPEK tarafından Tatlarin Kasabası’nda yaşayan Ayşe İPEK’ten derlenmiştir.
VE O GÜZEL MISRALARI ŞOYŞE DİLE GETİRİR:
BU GÜNÜM NE ACI GÜNDÜR
Ya bir yazda ya bir kışta
Hasta olurum ilk başta
Hastayım şimdi işte
Bu günüm ne acı gündür.
Çağırdılar geldi doktor
Baktılar hastalık çoktur
Bu ölür hiç çare yoktur
Bu günüm ne acı gündür.
Dedi lüzum yok ilaca
Bir de çağır gelsin hoca
O da der ölür bu gece
Bu günüm ne acı gündür.
Faydasız kavim kardaşım
Artmakta daim ateşim
Bayıldım dönüyor başım
Bu günüm ne acı gündür.
Dil yok işitmez kulağım
Hayaletten yanacağım
Kurudu dil hem damağım
Bu günüm ne acı gündür.
Azrail beni sıkıyor
Boğaz iniyor ruh çıkıyor
Gözümün nuru akıyor
Bu günüm ne acı gündür.
Ömrün sonu bugün benim
Azrail alıyor canım
Şeytan istiyor imanım
Bu günüm ne acı gündür.
Bak can geldi boğazıma
Şeytan göründü gözüme
Şehadet gelmez ağzıma
Bu günüm ne acı gündür.
El kolum gevşeyip düştü
Vücudum kararıp şişti
Ahbaplarım benden kaçtı
Bu günüm ne acı gündür.
Suyumu koydular kazana
Müezzin başlar ezana
Tez ol derler kabir kazana
Bu günüm ne acı gündür.
Komşular selayı duydular
Gelip elbisem soydular
Teneşire tez koydular
Bu günüm ne acı gündür.
Yıkanıyorum dışarıda
Çıplağım, yok çamaşır da
Utanıyorum teneşirde
Bu günüm ne acı gündür
Vücudum şişip kararıp
Hoca yıkamaya varıp
Yıkayıp kefene sarıp
Bu günüm ne acı gündür.
Su akmış kefen dışına
Aldılar omuz başına
Kondum musalla taşına
Bu günüm ne acı gündür.
Hoca hazırlanıp geldi
Öne geçip tekbir aldı
Cenaze namazım kıldı
Bu günüm ne acı gündür.
Hoca döndü cemaate
Der helal edin bu zâte
Görüşmesi kıyamete
Bu günüm ne acı gündür
Ya derler helal etmeyiz
Çok kötülükler gördük biz
Elinden kaldık aciz
Bu günüm ne acı gündür.
Şimdi namazım kıldılar
Omuz başına aldılar
Kabir başına geldiler
Bu günüm ne acı gündür.
Kıbleye verdiler yüzüm
Toz toprakla doldu gözüm
Hem de burnum ile ağzım
Bu günüm ne acı gündür.
Toprak atıp dağıldı herkes
Kabir oynadı bir kez
Kulağıma geldi bir ses
Bu günüm ne acı gündür.
Çünkü oldum yine diri
Baktım çağırıyor biri
Korktum görünce dar yeri
Bu günüm ne acı gündür.
Meğer talkın verir hoca
Bir ev, ne kapı var ne baca
Bilmiyorum gündüz mü gece
Bu günüm ne acı gündür.
Yok pencere, hem kapısı
Baktım dört kerpiç yapısı
Üst altın toprak hepsi
Bu günüm ne acı gündür.
Baktım geldi iki kişi
Sorgudur bunların işi
Yüzü siyah, beyaz dişi
Bu günüm ne acı gündür.
Çok çirkin, uzun kulaklı
Dik, uzun, kalın dudaklı
Korkup kaybettim aklı
Bu günüm ne acı gündür.
Elekten büyük her bir göz
Kulak sağır, işitmez söz
Elinde ateşten topuz
Bu günüm ne acı gündür.
Ölü değil yine sağım
Korkup yarıldı dudağım
Ter yerine akar yağım
Bu günüm ne acı gündür.
Bu melekler neler etti
İfadem alıp hep bitti
Kaybolup onlar gitti
Bu günüm ne acı gündür.
Vücudum toprakta durur
Birkaç yıl sonra o çürür
Ruhun sağdır acep görür
Bu günüm ne acı gündür.
Düştüğümde bu mezara
Birkaç yıl bu hal üzere
Varacağım mahşer pazara
Bu günüm ne acı gündür.
Bak çürüyüp ben topraktım
Rahmet yağdı, nemi kaptım
Kabirden doğrulup kalktım
Bu günüm ne acı gündür.
Tekrar oldum yine diri
İsrafil üfürünce suru
Dediler mahşere yürü
Bu günüm ne acı gündür.
Oradan mahşere yürüdüm
Bir ince köprüler gördüm
Sırat imiş onu sordum
Bu günüm ne acı gündür.
Bu köprüden geçemedim
Adımımı açamadım
Kaçacaktım, kaçamadım
Bu günüm ne acı gündür.
Elim attım yandı avuç
Bu köprüden geçmek pek güç
Bin yıl bir uçtan bir uç
Bu günüm ne acı gündür.
Ayak atsam düşeceğim
İyice tutmuyor ayağım
Eğer düşsem yanacağım
Bu günüm ne acı gündür.
Altında var veyil kuyu
Pek çok derin, uzun boyu
Öyle kaynar katran suyu
Bu günüm ne acı gündür.
Ehl-i zikir ile geçtim
Onların ardına düştüm
Mahşerdeyim gözüm açtım
Bu günüm ne acı gündür.
Kurmuşlar terazi mizan
Gelmiş hayır şer dünyadan
Dünyada benimle gezen
Bu günüm ne acı gündür.
Elime verdiler kitap
Dediler oku, ver cevap
Baktım hep şer, yoktur sevap
Bu günüm ne acı gündür.
Elime aldım kitabım
Okumam ben onu sandım
Günahım okudum kendim
Bu günüm ne acı gündür.
Bu kitap hep bana ait
Ne ektiysem olmuş kayıt
Yazılı, istemez şahit
Bu günüm ne acı gündür.
Günahım yazılı yeri
Dakika evvel, ne geri
Kaybolmamış hiç biri
Bu günüm ne acı gündür.
Gerek çoktan gerek azı
Yok et hakaret garazı
Kitabında var o yazı
Bu günüm ne acı gündür.
Verdiler cehennem katı
Terazi amelim tarttı
Sevabım az, günah arttı
Bu günüm ne acı gündür.
Bütün günah, sevabım yok
Defterimde hep hak hukuk
Mizan da ağır geldi çok
Bu günüm ne acı gündür.
Dinleyin Sıtk-ı Uluç’tan
İbret al Molla sözünden
Bu beytim ölü ardından
Bu günüm ne acı gündür.
AŞIK ALİ
